Wederzijdse disrespect tussen culturen

Naar aanleiding van de gebeurtenissen in Keulen tijdens oudejaarsnacht en de daarop volgende cultuur gekleurde reacties.

Een inbreuk op onze westerse waarden en normen kunnen we de gebeurtenis in Keulen tijdens oudejaarsavond wel noemen. Een zwaar georganiseerde bende zette het hele plein op stelten. Illegaal werd er vuurwerk afgeschoten, verschillende feestgangers met brandwondes werden verzorgd. Vrouwen werden bepoteld en aangerand, terwijl medeplichtigen diefstallen pleegden. Ongeveer 100 aangiftes werden ondertussen ontvangen op het politiekantoor, van die ene nacht. Een ravage van criminaliteit.

Dergelijke problematiek is echter, in kleinere groepen, al langer bekend in Keulen. Mannen met een islamitische origine die in groepjes van 3 à 4, vrouwen lastig vallen en diefstallen plegen. Het is geen nieuwigheid. Ook niet in België. Herinner je nog de documentaire van 2012 over het ‘nieuwe’ Brussel “Femme de la rue”? Vrouwen hebben schrik te zijn wie ze willen zijn. Dragen in onze hoofdstad een broek in plaats van een rok, zodat er hun niets zou overkomen, zodat de mannen hen met rust zouden laten. Eveneens de ‘Koppen’-uitzending “Chérie çava? Tu es vraiment charmante.” speelt hierop in.

De burgemeester van Keulen laat in haar uitspraken blijken dat wij (de vrouwen), zoals we reeds in Brussel deden, ons moeten aanpassen. Wij moeten ons anders gedragen. Al zijn wij niet diegenen die in een nieuwe gemeenschap terecht komen, neen, wij moeten ons aanpassen, wij moeten afstand houden. - Er moest toch maar eens een burger tussen zitten, die je niet kunt vertrouwen (die de overheersende cultuur dus niet respecteert). -

Mag een korte rok binnenkort dan nergens meer?

Vrouwen komen in opstand. Denken het goed voor te hebben, de mensenrechten te verdedigen. “Waarom zou ik niet durven te benoemen dat het vrouwbeeld van veel andere culturen de klok voor mij effectief zou terugdraaien? En dat ik, dat wij, daar niet tot bereid zijn? Waarom zou ik de ondergeschikte positie van de vrouw in andere culturen moeten respecteren als ik die in mijn eigen cultuur blijf bestrijden?” meldt Liesbeth Van Impe in Het Nieuwsblad. En gelijk heeft ze! … Of toch niet helemaal?

Ja, wij westerse vrouwen hebben het recht om ons zelf te zijn. Zeer zeker. Er zijn echter ook binnen onze cultuur grenzen. Denk maar aan de controverse rond het vele bloot dat vroeger, en op bepaalde plaatsen nog steeds, op straat aanwezig was. Zowel in de hoerenwijken als op de reclameborden. Ook wij westerse vrouwen zijn hier niet blij mee. Vaak hoor ik ook mannen zeggen; “Zie dat jonge meisje, met die veel te korte rok aan.” Tè veel bloot wordt niet aanvaard in deze wereld. Er is echt wel een grens.

In onze ‘moderne’ maatschappij is het belangrijk om ‘een mooi voorkomen te hebben’. Op die manier kom je buiten, in het openbaar dus. Maar wat is dat eigenlijk 'een mooi voorkomen'?

- Mensen die mij al langer dan vandaag kennen, weten dat ik nog niet zo lang begonnen ben met mij te schminken. Ik voelde mij goed genoeg zonder schmink. Voor mij was dat niet nodig. Je moest eens weten hoeveel tegenreactie ik heb gekregen, gewoon omdat ik mijzelf wou zijn. Ja, ook op een feestje. Als je jezelf kunt zijn, dan maak je toch het meeste plezier?
En nu dat ik mij af en toe schmink, komen er zowel positieve als negatieve reacties… het gaat om een verandering, mensen moeten dit gewoon worden zeker (?)-

Dat is één van die voorbeelden die ik jullie uit mijn ervaring wil meegeven. Ik wil ook mijzelf kunnen zijn. Ik denk dat iedereen dat wel wilt. -Dat merk ik ook aan de vele afbeeldingen en teksten die op facebook passeren. ‘Blijf vooral jezelf’.- Maar, mevrouw Van Impe en gelijkdenkenden, een Moslima wilt ook over die mogelijkheid kunnen beschikken.

Ongeveer een vijf tal jaar geleden zat ik in Limburg op de bus en verveelde ik me. De bus was overvol. Er was nog één plaatsje vrij, naast een jonge vrouw met een hoofddoek om. Ik schatte haar niet zoveel ouder dan mijzelf. Uit interesse begon ik het gesprek. Eerst hebben we gepraat over de Koran - waarin ze aan het lezen was -. Ze vertelde me dat de Koran op verschillende manieren kan geïnterpreteerd worden. Dat dit ook gebeurt. Verschillende groeperingen die de Koran als leidraad hanteren, voeren dit geloof op een andere manier uit. De anonieme jonge moslima gaf mij ook een heel andere kijk op het idee achter het dragen van een hoofddoek. Zij voelt zich hierdoor belangrijk en beschermd. Iets wat die dame miste in de westerse wereld waarin zij geboren werd. Zij had er namelijk voor gekozen om zich tot moslima te bekeren en zo zijn er nog velen. In hun ogen is de islamitische vrouw helemaal niet ondergeschikt. Ze worden net opgeheven, zoals koninginnen.

Mag een vrouw zich kleden zoals zij wilt?

Ik zou geen moslima willen zijn. Ik zou niet in haar schoenen willen staan. Niet omwille van hun cultuur, maar omwille van de onze. Ik zou schrik hebben voor de reacties die ik zou krijgen, ik zou schrik hebben om mezelf te verliezen. Ik heb zoveel respect voor deze vrouwen. Hoe doen ze het toch, leven in onze samenleving? Ik hoop dat zij weten en beseffen dat er mensen zijn die hen willen ondersteunen. Want de wereld is toch van iedereen! Zoals ik zijn er meerderen, zoals Silke Raats, is er maar één. ;-)

Silke Raats heeft mijn aandacht getrokken vorig jaar, 2015. Als studente heeft zij een project in het geheim opgestart. Enkel haar ouders, haar beste vriendin, en - ik dacht ook - de directie van de school, wisten wat er komen zou. Silke begint een hoofddoek te dragen. Ze wil weten hoe het is om als moslima over het straat te lopen. Het project zou een maand duren. Het werd 10 dagen. Silke werd overspoeld met verschillende haatberichten, van vreemden en vrienden. Mensen die haar niet meer zagen zoals Silke was. Ze zou anders zijn, omdat ze een hoofddoek draagt, of omdat ze (schijnbaar) moslima wilt zijn.

Hoe moet ik me nu eigenlijk kleden in het openbaar?

Wat is nog toegelaten? Wat niet? Mag ik de gemeenschappelijke norm hierop weten, zodat ik mij ook kan gedragen als ‘goed’? Misschien moeten we eens met z’n allen nadenken over waar de grenzen liggen, waar de culturele verschillen naar boven komen en waar de  culturele overeenkomsten op elkaar stuiten. Misschien is het tijd voor een nieuwe samenwerkende toekomst. Eéntje waar we verder kijken dan onszelf. Eéntje waar we rekening leren houden met elkaar. Eéntje waarin egoïsme, misdaad en oorlog de wereld worden uitgebannen en een opening ontstaat voor samenwerken, respect voor elkaar en een goed leven voor iedereen.

Stap voor stap naar een betere toekomst.
De eerste stap is luisteren en discussiëren op een respectvolle manier met elkaar. Laat de reacties dus maar komen!

#wederzijds-disrespect-tussen-culturen

Bronnen

Documentaires

“Femme de la rue”, Sofie Peeters, 2012, https://youtu.be/1d65LFY3BDc (fragment)

“Chérie çava? Tu es vraiment charmante.”, Koppen, 2012, http://www.een.be/programmas/koppen/cherie-ca-va-tu-es-vraiment-charmante

Krantenartikel

“Kunnen we nu eindelijk gaan ophouden te praten met meel in de mond?”, Liesbeth Van Impe, Het Nieuwsblad, 7 januari 2016, http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20160106_02053432

Documentaire

“10 gesluierde dagen”, Silke Raats, 2015, https://youtu.be/219jUfAw3KQ