Samenwerken met technologie

In dit artikel wil ik een weergave bieden van mijn idee omtrent de opkomende technologische vooruitgang, de daaruit voortvloeiende positieve en negatieve gevolgen binnen onze economische samenleving en een mogelijk toekomstperspectief.

Iedereen is reeds gewaarschuwd, iedereen weet wat komen zal. De vierde industriële revolutie is in aantocht. Onze kennis omtrent technologie groeit. In het nieuws horen we ongelooflijke dingen, zoals een huis dat op 4 dagen kan gebouwd worden of een levend oor dat ontwikkeld kan worden met een 3D-printer. De computer wordt ook steeds krachtiger en ook kleiner. Ooit begonnen we met een computerkamer, geschikt voor informatici, nu heeft een gemiddeld Belgisch gezin minstens één tablet of laptop in huis. Het gaat snel. Ook de auto is een mooi voorbeeld. Wie kon zich dat vroeger veroorloven? Nu heeft elk gezin één of meerdere auto’s voor de deur staan. En die fiets, waar voorheen iedereen mee rond reed, vind je vaak terug, in de garage onder het stof.

Het gaat niet alleen snel, we laten het ook gebeuren. Want technologie maakt ons leven gemakkelijker. Of zou het toch gemakkelijker kunnen maken. Als een computerprogramma ‘goed’ wordt gecodeerd, moet je als boekhouder bijvoorbeeld geen rekening meer houden met al die verschillende formuletjes. Het programma rekent het allemaal voor jou uit. En in de keuken ben ik blij dat ik die blender heb, gemakkelijk, veilig en snel is mijn soep gemixt.

Technologie heeft naast het ‘gemakkelijkheidsprincipe’ ook nog een aantal andere voordelen. Een machine of robot is namelijk goedkoper dan de werkende mens. Het heeft geen eigen wil, zoals de mens die heeft. Orders worden in de software van de machine gecodeerd en deze voert dit vervolgens – zonder fouten of klachten – uit. Een machine of robot heeft ook geen leven naast het werk. Het werk kan net gezien worden als het doel waarom die machine of robot in het leven werd geroepen. Een robot kan dan ook dag en nacht, 24 op 7 beschikbaar zijn en heeft daarbovenop geen verwachtingen naar de werkgever toe. Een winstgevend goedje zou een kapitalistische werkgever wel eens kunnen denken.

Ja, maar… wat als technologie onze jobs overneemt?

Dan zal het werkloosheidscijfer (en vaak ook evenredig het ziektecijfer) stijgen. Dit wordt momenteel reeds opgemerkt: verschillende banen verdwijnen of veranderen. Werknemers krijgen andere verantwoordelijkheden, soms niet passend bij de competenties van die persoon, waarbij langdurige ziekte of ontslag het gevolg kan zijn. We spreken nu nog maar over het begin van de vierde industriële revolutie, wat gaat dit geven wanneer we hierin verder staan? Wat als we allemaal – of met een hele grote groep burgers – onze job verliezen? Meer werklozen dan werkenden binnen onze westerse samenleving, kan dan wel eens leiden tot een grote economische crash.

Want wie gaat de belastingen betalen? Wie gaat de sociale zekerheid betalen? Wie zorgt er voor dat werklozen, zieken en gepensioneerden niet zonder inkomen vallen? De werkgevers? De robots?

Daarbovenop zal de koopkracht drastisch dalen. Het overgrote deel van de mensen zal weinig kunnen kopen. Luxe, zoals tablets, pc’s en auto’s, wordt dan aan de kant geschoven. Levensnoodzakelijke behoeftes worden op de eerste plaats gezet. Terwijl de rijke werkgever, zijn werknemers ontslaat en goedkope technologie inzet om grote woekerwinsten te verkrijgen. De Rotschilds zouden iedereen rijk kunnen maken… $70 miljoen voor iedereen op aarde, indien zij hun vermogen zouden delen. Moeten deze rijken verplicht worden om te delen wanneer de anderen binnen de maatschappij niets meer hebben?

Waarom hebben wij onze job nodig? Waarom willen wij geld?

Binnen onze maatschappij merk ik meer en meer op dat mensen streven naar waardering en erkenning voor wie ze zijn en wat ze (kunnen) bereiken. Deze behoefte kan, naar mijn mening, op twee wijzen verkregen worden, namelijk financieel en sociaal. Op beide manieren kun je het bekijken als een beloning voor jouw ‘goed’ handelen. Iedere maand staat mijn inkomen op de rekening en soms krijg ik een praline van een cliënt of een collega. Beiden geven mij een goed gevoel. De praline heb ik smakelijk en met een lach opgegeten en met mijn maandloon kan ik enerzijds ‘bed, bad, brood’ betalen en daarbovenop voor dat nieuwe kastje sparen, dat ik al zo lang wil. Ik ben gemotiveerd om te werken, zodat ik aan mijn noden kan voldoen, van lichamelijke behoeftes tot (volledige) zelfontplooiing. Weinigen bereiken, volgens verschillende bronnen, deze hoogste top van de behoeftepiramide.

 De behoeftepiramide uit de motivatietheorie van dhr. Maslow

Om die top te bereiken moet je immers je behoefte aan waardering en erkenning volledig bereikt hebben. Op dit moment merken we enerzijds dat de sociale waardering aan de kant wordt geschoven door tijdsdruk. Die danslessen hebben plaatsgemaakt voor een bijberoep, zodat je als alleenstaande moeder het financieel kunt overleven en aan de lager staande behoeftes kan voldoen. Anderzijds is het verlies van een job hetzelfde als het verlies van zowel sociale als financiële waardering. Die collega’s waar je zo graag samen mee werkte en tijdens de koffiepauze een babbeltje mee deed, staan ineens veel verder af. En die werkloosheidsuitkering is vaak veel lager in waarde dan het maandloon dat je werkgever gaf. Als je dergelijke waardering mist en over kansen beschikt om die behoefte toch te verwezenlijken, dan doe je dat. Dan zit je niet op je gat, tijdens de periode dat je ‘werkloos’ bent. De jobs die bij werden gecreëerd om zwart werk tegen te gaan, tonen dit eigenlijk letterlijk aan. Mensen zitten niet stil. Ze hebben de motivatie om er voor te gaan, de motivatie om zich tijdens hun leven te kunnen ontplooien en zichzelf te kunnen verwezenlijken. Sommigen doen vrijwilligerswerk of gemeenschapsdiensten, anderen starten projecten, breiden hun hobby verder uit of helpen hun kinderen met hun huiswerk. Tijd wordt steeds opgevuld. Als die er is…

De technologie moet niet per se in kwade zin onze job afnemen. We kunnen dit ook positief bekijken. Want als technologie toch hetzelfde kan, waarom zouden wij het dan nog doen? Er zou veel tijd vrij komen om met andere dingen bezig te zijn. Andere vaardigheden uit te breiden, samen werken aan een mooie toekomst, er iedere dag voor uw kinderen zijn. Waarom zouden we verplicht moeten zijn om onze behoeftes pas te kunnen verwezenlijken indien we ‘gewerkt’ hebben, indien we een financiële waardering hebben verkregen; hopend om nog niet eens half zo rijk te worden als Rotschild? Hebben we dan niet allen recht op een gezond en gelukkig leven?

Hoe kunnen we samenwerken met technologie?

Naar mijn mening is het antwoord op deze vraag zeer simpel. Het basisinkomen, of beter genaamd, het leef-inkomen. Een inkomen waarop iedere persoon recht heeft zodat deze kan overleven in deze hedendaagse gemaakte economische maatschappij. Geld is immers niet natuurlijk, de mens wel.

Dankzij het basisinkomen krijgt iedere persoon meer financiële kansen om aan zijn verlangens te kunnen voldoen, blijft de koopkracht aanwezig en crasht de economie mogelijk niet of toch niet volledig. Eveneens zorgt de vrijgekomen tijd, dankzij de vierde industriële revolutie er voor dat een mens meer tijdmogelijkheden krijgt, waardoor sociale bezigheden naar voren kunnen geschoven worden. De alleenstaande moeder kan dan bijvoorbeeld met het basisinkomen en een halftijdse job haar kinderen onderhouden en hen naar school doen, ook hen komen ophalen en zelfs naar de dansclub gaan.

De technologische vooruitgang tezamen met het basisinkomen kan de redding zijn van onze toekomst en van onze economische maatschappij. Het kan kansen creëren tot het vervullen van onze behoeftes van waardering, erkenning en wie weet ook tot volledige zelfontplooiing.

Close-up van bepaalde theorieën en projecten rond het basisinkomen en technologie kunnen in volgende artikelen aan bod komen. Gekenmerkt met: #samenwerken-met-technologie

Bronnen

“Dokters 3D-printen ‘levende’ lichaamsdelen”, De Morgen, 16 februari 2016, “http://www.demorgen.be/wetenschap/dokters-3d-printen-levende-lichaamsdelen-b3735d89/?utm_source=demorgen&utm_medium=email&utm_campaign=newsletter&utm_content=daily&utm_userid=c4f4382-da1c-b2fb-3e04-400212814eec” geraadpleegd op 20 februari 2016.

"Het tijdperk van ongeremde groei", Niels Bosman, maart 2015, "https://duurzamesamenlevingeconomie.wordpress.com/het-tijdperk-van-ongeremde-groei/" geraadpleegd op 16 februari 2016.

"Stephen Hawking says we should really be scared of capitalism, not robots", Alexander Kaufman, The Huffington Post, 10 augustus 2015, "http://www.huffingtonpost.com/entry/stephen-hawking-capitalism-robots_us_5616c20ce4b0dbb8000d9f15" geraadpleegd op 18 februari 2016.

"Voor iedereen op aarde $ 70 miljoen als Rotschild zijn vermogen deelt", John Diks, Gewoon Nieuws, 3 november 2013, " http://www.gewoon-nieuws.nl/2013/11/voor-iedereen-op-aarde-70-miljoen-als-rothschild-zijn-vermogen-deelt/ " geraadpleegd op 18 februari 2016.

"Piramide van Maslow", Wikipedia, 6 januari 2016, "https://nl.wikipedia.org/wiki/Piramide_van_Maslow" geraadpleegd op 14 februari 2016.

"Overbodige arbeid en zinvol werk", Tom Viaene, Apache, 5 oktober 2012, "https://www.apache.be/2012/10/05/overbodige-arbeid-en-zinvol-werk/" geraadpleegd op 16 februari 2016.

"Hartmut Rosa over onze permanente rusteloosheid", Liza Noteris, Apache, 7 juli 2014, "https://www.apache.be/2014/07/07/hartmut-rosa-over-onze-permanente-rusteloosheid/" geraadpleegd op  18 februari 2016.

"Steeds meer werknemers zijn langdurig ziek", Het Journaal 1, Eén, 8 februari 2016, "http://deredactie.be/permalink/2.42866?video=1.2567778" geraapleegd op 14 februari 2016.

"Uw basisinkomen of uw leven", Jef Poppelmonde, Apache, 10 maart 2015, "https://www.apache.be/2015/03/10/uw-basisinkomen-of-uw-leven/" geraadpleegd op 16 februari 2016.

"Iedereen een basisinkomen", Panorama, deredactie.be, 18 december 2014, "http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/panorama/2.36855" geraadpleegd op 14 februari 2016.

"Gratis geld", Tegenlicht, VPRO, 21 september 2014, "http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2014-2015/gratis-geld.html" geraadpleegd op  16 februari 2016.

"Geef iedereen een basisinkomen", Knack, 27 oktober 2013, "http://www.knack.be/nieuws/belgie/geef-iedereen-een-basisinkomen/article-normal-113348.html" geraadpleegd op 14 februari 2016.

"Het basisinkomen, een oplossing?", Francine Mestrum, dewereldmorgen, 27 augustus 2013, "http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2013/08/27/het-basisinkomen-een-oplossing" geraadpleegd op 16 februari 2016.